Hoa Đậu Biếc còn được gọi là đậu bướm (butterfly pea), là một loại cây thuộc họ Đậu (Fabaceae) có nguồn gốc từ Đông Nam Á. Với màu xanh dương hoặc tím đặc trưng và nhiều lợi ích sức khỏe, hoa đậu biếc ngày càng trở nên phổ biến trong ẩm thực, y học và làm đẹp.
Đặc điểm của cây hoa đậu biếc

- Tên khoa học: Clitoria ternatea
- Nguồn gốc: Loài cây này có nguồn gốc từ khu vực nhiệt đới châu Á, như Thái Lan, Việt Nam, và Ấn Độ. Hiện nay, nó được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới.
- Hình dáng: Hoa đậu biếc là loại cây dây leo, thân mảnh, có chiều cao trung bình từ 1-2 mét. Hoa mọc từ nách lá, có màu xanh dương hoặc tím đậm, đôi khi có các giống hoa màu trắng. Hoa có hình dáng giống như cánh bướm, mọc đơn hoặc thành chùm.
- Màu sắc đặc trưng: Hoa đậu biếc chứa anthocyanin, một loại chất chống oxy hóa mạnh có khả năng tạo màu xanh dương đặc trưng khi tiếp xúc với nước. Khi pha chế, màu sắc của hoa đậu biếc có thể thay đổi tùy theo độ pH, chuyển sang màu tím hoặc hồng khi pha với nước chanh hoặc nước cam.
Thành phần hoạt chất có trong hoa đậu biếc

Hoa đậu biếc chứa nhiều hoạt chất sinh học có lợi, bao gồm:
- Anthocyanin: Là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có khả năng bảo vệ tế bào khỏi tác động của các gốc tự do, giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính và làm chậm quá trình lão hóa.
- Flavonoid: Cũng là một chất chống oxy hóa, flavonoid trong hoa đậu biếc giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của các tác nhân gây hại.
- Proanthocyanidin: Một chất có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và hỗ trợ sức khỏe da.
- Vitamin và khoáng chất: Hoa đậu biếc chứa vitamin C, A, E và các khoáng chất vi lượng, hỗ trợ sức khỏe tổng thể và làm đẹp da.
Công dụng sức khỏe của hoa đậu biếc

1. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Anthocyanin và proanthocyanidin trong hoa đậu biếc giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL), đồng thời tăng cường cholesterol tốt (HDL). Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch và đột quỵ. Hoa đậu biếc còn hỗ trợ điều hòa huyết áp và tuần hoàn máu, giúp tim hoạt động hiệu quả hơn.
2. Cải thiện trí nhớ và chức năng não bộ
Các nghiên cứu chỉ ra rằng hoa đậu biếc có khả năng cải thiện chức năng não bộ nhờ chứa acetylcholine – một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng. Việc tăng cường acetylcholine giúp cải thiện trí nhớ, sự tập trung và tăng khả năng học hỏi. Vì vậy, trà hoa đậu biếc có thể là một lựa chọn tốt cho những người muốn duy trì sức khỏe trí não.
3. Chống lão hóa và làm đẹp da
Chất chống oxy hóa mạnh mẽ như anthocyanin trong hoa đậu biếc giúp ngăn ngừa quá trình lão hóa bằng cách giảm tác động của các gốc tự do. Hoa đậu biếc còn giúp cải thiện độ đàn hồi của da, giảm nếp nhăn và làm cho làn da sáng mịn hơn. Ngoài ra, flavonoid trong hoa đậu biếc cũng có khả năng kháng viêm, giúp giảm mụn và làm dịu da.
4. Hỗ trợ giảm cân
Hoa đậu biếc có tác dụng lợi tiểu nhẹ, giúp loại bỏ độc tố và nước thừa ra khỏi cơ thể, từ đó hỗ trợ quá trình giảm cân. Uống trà hoa đậu biếc thường xuyên có thể giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn và cung cấp năng lượng ổn định cho cơ thể.
5. Tăng cường hệ miễn dịch
Vitamin C và các chất chống oxy hóa trong hoa đậu biếc giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng và giảm nguy cơ mắc bệnh cảm cúm. Trà hoa đậu biếc còn giúp làm dịu các triệu chứng của viêm họng, cảm lạnh, và ho.
6. Cải thiện thị lực
Hoa đậu biếc được cho là có khả năng cải thiện thị lực nhờ chứa anthocyanin – một chất có thể tăng cường lưu thông máu đến các mao mạch ở mắt. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.
cách sử dụng hoa đậu biếc

1. Trà hoa đậu biếc
Cách pha: Lấy khoảng 5-10 bông hoa đậu biếc khô hoặc tươi, rửa sạch, cho vào cốc rồi đổ nước sôi vào. Đợi từ 5-10 phút để hoa tiết ra màu xanh dương đặc trưng. Thêm mật ong hoặc chanh tùy khẩu vị.
Lợi ích: Trà hoa đậu biếc có tác dụng giải khát, giảm căng thẳng và cung cấp nhiều chất chống oxy hóa.
2. Siro hoa đậu biếc
Cách làm: Nấu hoa đậu biếc với đường và một ít nước, sau đó lọc bỏ hoa để thu được siro màu xanh. Siro có thể pha loãng với nước để tạo thành thức uống giải khát trong mùa hè.
Lợi ích: Siro hoa đậu biếc giúp làm mát cơ thể và cung cấp các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe.
3. Màu thực phẩm tự nhiên
Hoa đậu biếc được dùng như một loại màu thực phẩm tự nhiên trong các món bánh, thạch, cơm, xôi và các món tráng miệng. Đặc biệt, khi thêm nước chanh vào, màu xanh của hoa sẽ chuyển sang tím, tạo hiệu ứng đẹp mắt trong món ăn.
Lợi ích: Màu từ hoa đậu biếc không chỉ an toàn mà còn cung cấp các chất chống oxy hóa cho cơ thể.
4. Làm đẹp và chăm sóc tóc
Nước từ hoa đậu biếc được dùng để gội đầu hoặc làm mặt nạ tóc, giúp cải thiện độ bóng, ngăn ngừa gàu và kích thích mọc tóc. Một số sản phẩm chăm sóc da cũng sử dụng chiết xuất từ hoa đậu biếc nhờ vào các đặc tính chống oxy hóa và làm dịu da.
Lưu ý khi sử dụng hoa đậu biếc

- Liều lượng hợp lý: Nên dùng hoa đậu biếc với liều lượng vừa phải. Uống quá nhiều trà hoa đậu biếc có thể gây giảm huyết áp quá mức, đặc biệt là đối với những người có huyết áp thấp.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Phụ nữ mang thai nên tránh dùng hoa đậu biếc vì nó có thể kích thích co bóp tử cung. Người cho con bú cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Người đang dùng thuốc chống đông máu: Hoa đậu biếc có thể làm loãng máu nên cần tránh dùng cùng với các loại thuốc chống đông để tránh tác dụng phụ.
- Tránh dùng quá nhiều hàng ngày: Các thành phần trong hoa đậu biếc có tác dụng dược lý, nên sử dụng lâu dài với liều cao có thể gây ra một số tác động không mong muốn.