Hợp chất thực vật, hay còn gọi là phytonutrients hoặc phytochemicals, là các hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong thực vật. “Phyto” trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là thực vật.
Phytonutrients là một thuật ngữ chung để chỉ tất cả các hợp chất tự nhiên có trong thực vật mà không phải là vitamin hay khoáng chất. Chúng có vai trò hỗ trợ sức khỏe bằng cách cung cấp các tác dụng sinh học khác nhau, bao gồm cả các đặc tính chống oxy hóa, chống viêm, và nhiều lợi ích khác. Sự đa dạng của các hợp chất thực vật cũng chính là lý do khiến việc tiêu thụ nhiều loại trái cây và rau củ khác nhau là cần thiết cho một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh.
Hơn 25.000 chất dinh dưỡng thực vật được tìm thấy trong thực phẩm thực vật. Sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu các chất dinh dưỡng thực vật quan trọng và những ảnh hưởng tiềm ẩn đối với sức khỏe của chúng ta:
1. Polyphenols
Polyphenols là nhóm hợp chất thực vật chứa nhiều phenol, nổi tiếng với khả năng chống oxy hóa mạnh, giúp giảm viêm, bảo vệ tim mạch và ngăn ngừa ung thư. Gồm:
1.1 Flavonoid
Flavonoid là một trong những nhóm dinh dưỡng thực vật lớn nhất. Hợp chất này rất giàu đặc tính chống oxy hóa và hoạt động chống ung thư. Các flavonoid nổi bật bao gồm:
1.2 Phenolic Axit
Chứa nhóm phenol với cấu trúc đơn giản hơn flavonoid.
1.3 Stilbenes
Stilbenes là một nhóm polyphenol nhỏ hơn, nhưng có một số hợp chất nổi tiếng với các lợi ích sức khỏe.
2. carotenoids
Carotenoid là sắc tố trong thực vật tạo nên màu sắc tươi sáng của rau và trái cây, quan trọng cho sức khỏe mắt, da và hệ miễn dịch:
Carotenoid là các phân tử không hòa tan trong nước nhưng hòa tan trong chất béo, do đó chúng thường được hấp thu tốt hơn khi tiêu thụ cùng với chất béo.
Có hơn 600 carotenoids. Một số loại carotenoid phổ biến bao gồm:
