ISOLEUCINE
phenylalanine: Axit Amin Thiết Yếu Quan Trọng Cho não bộ
Phenylalanine là một axit amin thiết yếu, nghĩa là cơ thể không thể tự sản xuất mà cần hấp thụ từ thực phẩm. Nó đóng vai trò quan trọng trong tổng hợp protein, sản xuất chất dẫn truyền thần kinh và hỗ trợ sức khỏe thần kinh.
Phenylalanine tồn tại ở ba dạng:
- L-phenylalanine (LPA): Dạng tự nhiên có trong thực phẩm, cần thiết cho cơ thể.
- D-phenylalanine (DPA): Dạng tổng hợp, có thể có tác dụng giảm đau.
- DL-phenylalanine (DLPA): Hỗn hợp của cả hai dạng, đôi khi được sử dụng trong y học để hỗ trợ giảm đau và cải thiện tâm trạng.
Phenylalanine rất quan trọng để sản xuất các phân tử khác, bao gồm:
- Tyrosine: Axit amin này được sản xuất trực tiếp từ phenylalanine. Cơ thể bạn sử dụng nó để tạo ra protein mới hoặc chuyển đổi nó thành các phân tử khác như epinephrine.
- Epinephrine và norepinephrine: Khi bạn gặp những tình huống căng thẳng, những phân tử này rất quan trọng đối với phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy của cơ thể bạn.
- Dopamin: Chất dẫn truyền thần kinh này là một phần quan trọng trong trung tâm khen thưởng của não và liên quan đến việc kiểm soát vận động, trí nhớ và học tập.
Sự rối loạn chức năng của các phân tử này có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, chẳng hạn như trầm cảm.
Chức năng của phenylalanine trong cơ thể
1. Hỗ trợ chức năng não bộ và tinh thần
Phenylalanine giúp tổng hợp dopamine, norepinephrine và epinephrine, những chất quan trọng cho tâm trạng, động lực và sự tập trung.
Có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm và lo âu.
2. Hỗ trợ sản xuất protein và enzyme
Là thành phần quan trọng trong tổng hợp protein, giúp cơ thể phát triển và duy trì các mô.
3. Giảm đau tự nhiên
D-phenylalanine có thể giúp giảm đau mãn tính bằng cách ức chế các enzym phá hủy endorphin (hormone giảm đau tự nhiên của cơ thể).
4. Hỗ trợ điều trị rối loạn sắc tố da (bạch biến)
Một số nghiên cứu cho thấy phenylalanine có thể kết hợp với tia UV để cải thiện sắc tố da ở người bị bạch biến.
Liều lượng khuyến nghị
Người trưởng thành: Khoảng 14 mg/kg trọng lượng cơ thể/ngày
Vận động viên hoặc người cần phục hồi có thể cần nhiều hơn.
Thực Phẩm Chứa Nhiều Phenylalanine
Phenylalanine có nhiều trong thực phẩm giàu protein, bao gồm:
Thực phẩm động vật:
Thịt bò, thịt gà, cá hồi, trứng
Sữa, phô mai, sữa chua
Các nguồn thực vật giàu phenylalanine bao gồm:
Các loại hạt: hạnh nhân, quả hồ trăn, hạt macadamia, hạt điều, quả óc chó
Hạt giống: hạt bí ngô, hạt bí, hạt gai dầu, hạt hướng dương
Các loại đậu: đậu lăng, đậu xanh, đậu đen, đậu thận
Ngũ cốc nguyên hạt: quinoa, yến mạch, lúa mạch đen, lúa mạch, lúa mì
Sản phẩm từ đậu nành: đậu nành, đậu phụ, tempeh, edamame, thực phẩm bổ sung protein.
Một số lưu ý khi bổ sung phenylalanine
Người bị PKU (Phenylketonuria) không nên tiêu thụ phenylalanine vì cơ thể họ không thể chuyển hóa hợp chất này, có thể gây tổn thương não nghiêm trọng.
Dùng quá nhiều phenylalanine có thể gây đau đầu, lo lắng hoặc tăng huyết áp.
Không nên dùng phenylalanine bổ sung nếu đang sử dụng thuốc chống trầm cảm MAOI, vì có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm.
Kết luận
Phenylalanine là một axit amin thiết yếu quan trọng cho chức năng não bộ, tổng hợp protein và kiểm soát đau. Việc bổ sung phenylalanine từ thực phẩm tự nhiên giúp duy trì sức khỏe tổng thể, nhưng cần thận trọng với những người có rối loạn chuyển hóa phenylalanine.
