Sốt Đậu Gà (Hummus)
Tất Tần Tật Về SCOBY – Cách Nuôi, Bảo Quản & Sử Dụng
SCOBY (Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast) là một quần thể vi khuẩn và nấm men cộng sinh, tạo thành một lớp màng dày, trơn và hơi dai. SCOBY được sử dụng để lên men kombucha, giúp biến trà ngọt thành một loại đồ uống giàu probiotic, có vị chua nhẹ và hơi có ga.
Lợi ích sức khỏe của scoby & Kombucha
Giàu Probiotic: Hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường hệ vi khuẩn đường ruột.
Thải Độc & Tăng Cường Miễn Dịch: Kombucha chứa acid glucuronic giúp gan giải độc tốt hơn.
Cải Thiện Đường Huyết & Giảm Viêm: Hỗ trợ kiểm soát đường huyết và giảm viêm nhờ các acid hữu cơ.
Bổ Sung Chất Chống Oxy Hóa: Nhờ trà đen hoặc trà xanh, kombucha có nhiều polyphenol bảo vệ tế bào.
Cách Nuôi SCOBY Từ Đầu
Nếu bạn chưa có SCOBY, bạn có thể tự nuôi từ kombucha mua sẵn hoặc từ con giống. Mới bắt đầu, mình khuyên nên mua SCOBY sẵn để có mẻ kombucha thành công nhanh nhất. Khi đã quen, bạn có thể thử nuôi SCOBY từ kombucha để trải nghiệm thêm.
1. cách nuôi scoby từ kombucha mua sẵn
Nếu bạn muốn tự nuôi SCOBY từ kombucha thô chưa tiệt trùng, hãy làm theo các bước sau:
Nguyên liệu cần chuẩn bị
✔ 500ml kombucha thô (không tiệt trùng, không có hương liệu) – tốt nhất là từ cửa hàng uy tín hoặc nhà làm.
✔ 500ml trà ngọt (pha 2 muỗng canh đường với trà đen hoặc trà xanh, để nguội).
✔ Lọ thủy tinh lớn (ít nhất 1 lít, đã tiệt trùng).
✔ Khăn vải hoặc giấy lọc cà phê (để che miệng lọ, giúp tránh bụi và côn trùng).
✔ Dây thun (để cố định khăn che).
Cách thực hiện
1. Chuẩn bị dung dịch nuôi SCOBY:
Đổ kombucha thô và trà ngọt vào lọ thủy tinh.
Không đậy nắp kín, chỉ dùng khăn vải hoặc giấy lọc cà phê che lại.
2. Đặt lọ ở nơi ấm áp (~24-28°C), tránh ánh sáng trực tiếp.
Không để ở tủ lạnh hoặc nơi có nhiệt độ quá thấp vì vi khuẩn và nấm men sẽ phát triển chậm hơn.
3. Quan sát trong 1-4 tuần:
Sau khoảng 1 tuần, sẽ xuất hiện lớp màng mỏng trên bề mặt.
Trong 2-4 tuần, SCOBY sẽ dày lên (~5mm hoặc hơn), có màu trắng đục hoặc hơi vàng.
4. Sử dụng SCOBY:
Khi SCOBY dày khoảng 1cm, bạn có thể dùng để lên men kombucha.
Nhớ giữ lại ít nước kombucha làm nước mồi cho mẻ tiếp theo.
cách sử dụng scoby mua sẵn
Nếu bạn mua SCOBY giống, bạn có thể bắt đầu làm kombucha ngay lập tức.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
✔ 1 con SCOBY (từ nguồn uy tín, đi kèm ít nước mồi).
✔ 1-2 lít trà ngọt (pha 4-6 muỗng canh đường với trà đen hoặc trà xanh, để nguội).
✔ Lọ thủy tinh lớn (2 lít hoặc hơn).
✔ Khăn vải hoặc giấy lọc cà phê + dây thun.
Cách thực hiện
1. Chuẩn bị dung dịch lên men:
Đổ trà ngọt vào lọ thủy tinh, thêm nước mồi đi kèm với SCOBY.
2. Thả SCOBY vào lọ:
Nếu SCOBY chìm xuống đáy, đừng lo, sau vài ngày nó sẽ tự nổi lên.
3. Đậy kín bằng khăn vải, để ở nơi ấm áp (~24-28°C).
4. Sau 7-10 ngày:
Kombucha sẽ có vị chua nhẹ, thơm nhẹ mùi giấm táo.
Nếu muốn kombucha có gas, tiến hành ủ lần hai bằng cách thêm trái cây hoặc đường vào chai kín khí.
Lưu Ý quan trọng
Không dùng trà có tinh dầu (như Earl Grey) vì có thể làm yếu SCOBY.
Không dùng mật ong thay đường trừ khi bạn muốn làm Jun Kombucha (một loại lên men khác).
Đảm bảo dụng cụ sạch để tránh nhiễm khuẩn hoặc nấm mốc.
SCOBY có thể phát triển lớp màu nâu hoặc đen nhẹ – đây là men bình thường, không phải nấm mốc. Nhưng nếu có đốm xanh, trắng bông hoặc mốc sợi, hãy bỏ đi.
Cách duy trì và chăm sóc scoby
Cách cho ăn SCOBY:
Cứ 1-2 tuần: Thay trà ngọt mới để SCOBY tiếp tục phát triển.
Tỷ lệ lý tưởng: 10% kombucha cũ + 90% trà ngọt mới (trà đen/trà xanh pha với 50-100g đường/lít).
Bảo quản SCOBY khi không dùng:
Ngắn hạn (vài tuần): Giữ trong kombucha, bảo quản ở nhiệt độ phòng (~25°C).
Dài hạn (vài tháng): Để trong “khách sạn SCOBY” (lọ chứa nhiều SCOBY ngâm trong kombucha đậm đặc), đặt trong tủ lạnh hoặc ở nhiệt độ thấp.
Cách dùng scoby
Ngoài làm kombucha, SCOBY còn có nhiều ứng dụng thú vị khác:
🍹 Làm giấm kombucha: Tiếp tục lên men kombucha trong 1-2 tháng để tạo giấm.
🍽 Chế biến thực phẩm: Cắt nhỏ SCOBY làm topping salad, xào, hoặc làm snack sấy khô.
🐶 Làm đồ ăn cho thú cưng: Cắt SCOBY thành miếng nhỏ để làm đồ ăn vặt giàu enzyme cho chó/mèo.
🌱 Bón cây: Pha loãng kombucha và dùng làm phân bón sinh học.
Lưu ý khi nuôi và dùng SCOBY
Tránh sử dụng trà có hương liệu/tinh dầu (như Earl Grey), vì chúng có thể làm hỏng SCOBY.
Nếu SCOBY bị mốc (xanh, đen, trắng bông) → Vứt bỏ ngay! Mốc là dấu hiệu nhiễm khuẩn.
Mùi lạ (hôi, cay nồng) → Có thể do nhiễm khuẩn hoặc lên men quá lâu.
Các câu hỏi thường gặp
1. Scoby màu nâu là có bình thường không?
Có! Màu nâu là do men tích tụ, không ảnh hưởng đến chất lượng.
2. Có cần rửa scoby không?
Không nên! Việc rửa có thể làm mất vi khuẩn có lợi.
3. Có thể dùng scoby trong bao lâu?
SCOBY có thể dùng nhiều lần. Khi quá dày, có thể tách lớp và dùng tiếp.
