1. Hệ Miễn Dịch Là Gì?
Hệ miễn dịch là “đội quân” bảo vệ cơ thể, chống lại vi khuẩn, virus, ký sinh trùng và tế bào bất thường. Nó hoạt động không ngừng, phát hiện và tiêu diệt mối nguy trước khi chúng gây hại.
Nếu ví cơ thể là một thành phố, thì hệ miễn dịch chính là lực lượng an ninh và quân đội giữ cho thành phố an toàn.
2. Cấu tạo chính của hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch là mạng lưới gồm nhiều bộ phận phối hợp:
Hạch bạch huyết – trạm kiểm soát, lọc và tiêu diệt tác nhân gây bệnh.
Lá lách – lọc máu, loại bỏ tế bào hồng cầu già, sản xuất tế bào miễn dịch.
Tủy xương – “nhà máy” sản xuất tế bào máu, bao gồm bạch cầu.
Tuyến ức – nơi tế bào T trưởng thành, sẵn sàng chiến đấu.
Da và niêm mạc – hàng rào vật lý đầu tiên chống xâm nhập.
Bạch cầu – “chiến binh” tuần tra khắp cơ thể.
3. Chức năng của hệ miễn dịch
Nhận diện kẻ xâm nhập: phân biệt “của mình” và “không phải của mình”.
Tấn công và tiêu diệt mầm bệnh.
Ghi nhớ kẻ địch: tạo miễn dịch lâu dài (ví dụ sau khi tiêm vaccine).
Sửa chữa mô tổn thương sau viêm hoặc nhiễm trùng.
Một hệ miễn dịch khỏe mạnh giúp:
Ngăn ngừa cảm cúm, nhiễm trùng.
Hồi phục nhanh hơn sau bệnh.
Giảm nguy cơ bệnh mạn tính (tim mạch, tiểu đường, ung thư).
Ngược lại, hệ miễn dịch yếu khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh, bệnh lâu khỏi, và nguy cơ biến chứng cao.
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hệ miễn dịch
Chế độ ăn: thiếu vitamin C, D, kẽm, selen làm giảm sức đề kháng.
Giấc ngủ: ngủ dưới 6 giờ/ngày khiến miễn dịch suy yếu.
Stress: kéo dài làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
Vận động: tập vừa phải giúp tăng cường miễn dịch, nhưng tập quá sức có thể làm ngược lại.
Môi trường sống: ô nhiễm, khói thuốc, hóa chất độc hại đều làm suy giảm chức năng miễn dịch.