SẮT (Iron)
Collagen là gì?
Collagen là loại protein có nhiều nhất trong cơ thể bạn. Nó chiếm khoảng 30% tổng lượng protein trong cơ thể bạn. Collagen là khối xây dựng chính của da, cơ, xương, gân và dây chằng cũng như các mô liên kết khác của cơ thể bạn. Nó cũng được tìm thấy trong các cơ quan, mạch máu và niêm mạc ruột của bạn.
Protein được tạo thành từ các axit amin.
Các axit amin chính tạo nên collagen là proline, glycine và hydroxyproline. Các axit amin này nhóm lại với nhau để tạo thành các sợi protein theo cấu trúc xoắn ba. Cơ thể bạn cũng cần lượng vitamin C, kẽm, đồng và mangan thích hợp để tạo thành chuỗi xoắn ba.
Collagen có tác dụng gì?
Vai trò chính của Collagen là cung cấp cấu trúc, sức mạnh và sự hỗ trợ khắp cơ thể bạn. Cụ thể bao gồm:
- Giúp hình thành các nguyên bào sợi ở lớp hạ bì (lớp da giữa), giúp các tế bào mới phát triển.
- Đóng vai trò thay thế tế bào da chết.
- Cung cấp lớp vỏ bảo vệ cho các cơ quan.
- Mang lại cấu trúc, sức mạnh và độ đàn hồi cho làn da của bạn.
- Giúp máu của bạn đông lại.
Phân loại
Khoảng 28 loại collagen đã được xác định. Chúng khác nhau ở cách các phân tử được lắp ráp, các thành phần tế bào được thêm vào và nơi collagen được sử dụng trong cơ thể bạn. Tất cả các sợi collagen đều có ít nhất một cấu trúc xoắn ba.
Năm Loại Collagen Chính Và Tác Dụng Của Chúng Là:
Loại I. Loại này chiếm tới 90% lượng collagen trong cơ thể bạn. Loại I được đóng gói dày đặc và được sử dụng để cung cấp cấu trúc cho da, xương, gân và dây chằng của bạn.
Loại II. Loại này được tìm thấy trong sụn đàn hồi, giúp hỗ trợ khớp.
Loại III. Loại này được tìm thấy trong cơ, động mạch và các cơ quan.
Loại IV. Loại này được tìm thấy trong các lớp da của bạn.
Loại V. Loại này được tìm thấy trong giác mạc của mắt, một số lớp da, tóc và mô của nhau thai.
Collagen và sự lão hóa
Cơ thể bạn sản xuất ít collagen hơn khi bạn già đi và lượng collagen hiện có bị phá vỡ với tốc độ nhanh hơn. Collagen cũng có chất lượng thấp hơn so với khi bạn còn trẻ. Phụ nữ và những người được chỉ định là nữ khi sinh (AFAB) bị giảm đáng kể việc sản xuất collagen sau khi mãn kinh. Việc mọi người bị suy giảm sản xuất collagen sau tuổi 60 là điều bình thường.
Tôi có thể biết liệu mức độ collagen của cơ thể tôi có đang giảm hay không?
Không thể đo được collagen – ví dụ như trong xét nghiệm máu – nhưng có những dấu hiệu cho thấy mức độ collagen của bạn đang giảm. Những dấu hiệu và triệu chứng này bao gồm:
Da nhăn nheo, nhăn nheo hoặc chảy xệ.
Xuất hiện nếp nhăn trong và xung quanh mắt và khuôn mặt của bạn.
Co rút, yếu cơ và đau nhức cơ.
Gân và dây chằng cứng hơn, kém linh hoạt hơn.
Đau khớp hoặc viêm xương khớp do sụn bị mòn.
Mất khả năng vận động do tổn thương khớp hoặc cứng khớp.
Các vấn đề về đường tiêu hóa do lớp niêm mạc đường tiêu hóa của bạn bị mỏng đi.
Vấn đề với lưu lượng máu.
Tránh những yếu tố này vì chúng có thể làm giảm lượng collagen trong cơ thể bạn:
Hút thuốc. Hút thuốc làm giảm sản xuất collagen. Nó làm tổn thương collagen và đàn hồi, dẫn đến nếp nhăn và vết thương chậm lành. Nicotine làm co các mạch máu gần bề mặt da của bạn, ngăn cản việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng.
Ăn quá nhiều đường và tinh bột. Đường gắn vào protein để tạo thành các sản phẩm cuối cùng của quá trình glycation tiên tiến. Những phân tử này làm hỏng các protein gần đó và khiến collagen trở nên yếu, khô và giòn.
Tiếp xúc với tia cực tím. Quá nhiều ánh sáng mặt trời làm giảm sản xuất collagen và khiến collagen bị phá vỡ nhanh hơn. Tia cực tím gây ra nếp nhăn. Tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời và luôn bôi kem chống nắng (SPF 30 trở lên) khi ra ngoài.
Các câu hỏi thường gặp
Làm cách nào để cải thiện tình trạng mất collagen, làm chậm các dấu hiệu lão hóa?
Để làm chậm tác động của lão hóa da, hãy bôi kem chống nắng mỗi ngày. Tiếp xúc với tia cực tím (UV) làm tổn thương collagen. Sử dụng các sản phẩm có hệ số chống nắng (SPF) từ 30 trở lên. Đội mũ rộng vành, đeo kính râm có khả năng chống tia cực tím, mặc áo sơ mi và quần dài tay nhẹ khi ra ngoài. Hãy tìm quần áo có nhãn chỉ số chống tia cực tím để được bảo vệ thêm. Tránh sử dụng giường tắm nắng.
Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, như chế độ ăn Địa Trung Hải, bao gồm nhiều rau, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và trái cây, và một lượng vừa phải hải sản, thịt, thịt gia cầm, sữa và trứng.
Collagen được Sử dụng như thế nào trong lĩnh vực y học và mỹ phẩm?
Collagen có thể được chia nhỏ, chuyển đổi và hấp thụ trở lại cơ thể bạn. Nó có nhiều ứng dụng trong y học và mỹ phẩm. Collagen được sử dụng cho mục đích y tế có nguồn gốc từ người, bò, lợn hoặc cừu. Sử dụng bao gồm:
Chất Dermal. Tiêm collagen có thể lấp đầy những vùng lõm nông trên da của bạn, chẳng hạn như đường nhăn và nếp nhăn.
Băng vết thương. Collagen giúp vết thương mau lành bằng cách thu hút các tế bào da mới đến vết thương.
Nha chu. Collagen hoạt động như một rào cản ngăn chặn mô nướu phát triển nhanh chóng phát triển thành vết thương trên răng, giúp tế bào răng có thời gian cần thiết để tái tạo.
Mạch máu giả. Việc ghép mô collagen của người hiến tặng đã được sử dụng để tái tạo động mạch, giúp tái tạo các dây thần kinh ngoại biên và làm mạch máu giả.
Ăn thực phẩm giàu collagen có làm tăng lượng collagen trong cơ thể không?
Cơ thể bạn không thể hấp thụ collagen ở dạng nguyên vẹn. Cơ thể bạn phân hủy các protein collagen bạn ăn thành axit amin. Vì vậy, ăn thực phẩm giàu collagen không trực tiếp làm tăng lượng collagen trong cơ thể bạn.
Tuy nhiên, nhiều loại thực phẩm cung cấp nguyên liệu thô hỗ trợ sản xuất collagen có thể được ăn như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh. Những thực phẩm này có chứa các axit amin proline và glycine. Vitamin C, kẽm và đồng cũng cần thiết cho quá trình này. Thực phẩm có chứa các axit amin, vitamin và khoáng chất này bao gồm:
Vitamin C. Vitamin C có trong cam, dâu tây, ớt chuông, bông cải xanh, cải Brussels và khoai tây.
Proline. Proline được tìm thấy trong nấm, bắp cải, măng tây, đậu phộng, lúa mì, cá, lòng trắng trứng và thịt.
Glyxin. Glycine được tìm thấy trong thịt đỏ, gà tây, da gà và thịt lợn, đậu phộng và granola.
Đồng. Đồng được tìm thấy trong gan, tôm hùm, hàu, nấm hương, các loại hạt, rau xanh, đậu phụ và sô cô la đen.
Kẽm. Kẽm được tìm thấy trong hàu, thịt đỏ, thịt gia cầm, thịt lợn, đậu, đậu xanh, các loại hạt, bông cải xanh, rau lá xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa.
Collagen Peptide là gì?
Collagen peptide là những mảnh collagen động vật nhỏ. Collagen không thể được hấp thụ ở dạng toàn bộ. Nó phải được chia thành các peptide hoặc axit amin nhỏ hơn. Thuốc bổ sung collagen đường uống có dạng thuốc viên và bột. Chúng thường chứa hai hoặc ba axit amin. Chúng được bán dưới dạng collagen peptide hoặc collagen thủy phân. Collagen peptide được hấp thụ qua đường tiêu hóa của bạn.
Nghiên cứu nói gì về hiệu quả của việc bổ sung collagen?
Thiếu các thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát về thực phẩm bổ sung (tiêu chuẩn vàng để kiểm tra hiệu quả của thuốc). Một số nghiên cứu như vậy đã được thực hiện đã phát hiện ra rằng collagen peptide có thể có hiệu quả trong việc cải thiện độ ẩm của da và độ đàn hồi của da. Nó cũng có thể có hiệu quả để giảm đau và cải thiện chức năng khớp ở những người bị viêm xương khớp đầu gối.
