Tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết hình con bướm, nằm ở phía trước cổ, ngay dưới thanh quản. Tuy nhỏ bé nhưng tuyến giáp có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc điều hòa chuyển hóa, năng lượng, nhịp tim, cân nặng, nhiệt độ cơ thể và sự phát triển của não bộ. Tuyến giáp sản xuất hai loại hormone chính:
Thyroxine (T4)
Triiodothyronine (T3)
Cả hai loại hormone này đều cần iodine (i-ốt) để tổng hợp.
vai trò của tuyến giáp đối với sức khỏe
Tuyến giáp ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Một số vai trò chính gồm:
Chuyển hóa năng lượng: điều chỉnh tốc độ cơ thể sử dụng năng lượng từ thức ăn.
Kiểm soát cân nặng: tuyến giáp hoạt động kém có thể gây tăng cân, ngược lại hoạt động quá mức có thể gây sụt cân nhanh.
Tim mạch và tuần hoàn: ảnh hưởng đến nhịp tim, huyết áp và lưu thông máu.
Não bộ và tâm trạng: thiếu hormone tuyến giáp có thể gây trầm cảm, mệt mỏi, giảm trí nhớ; thừa hormone lại gây lo âu, bồn chồn.
Phát triển ở trẻ em: tuyến giáp ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển trí tuệ của trẻ.
Các rối loạn tuyến giáp thường gặp
Suy giáp (Hypothyroidism): tuyến giáp sản xuất không đủ hormone. Triệu chứng: mệt mỏi, tăng cân, da khô, táo bón, rụng tóc, trầm cảm.
Cường giáp (Hyperthyroidism): tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone. Triệu chứng: sụt cân nhanh, hồi hộp, tim đập nhanh, run tay, khó ngủ.
Bướu cổ: tuyến giáp phì đại, thường do thiếu i-ốt.
Viêm tuyến giáp Hashimoto: bệnh tự miễn, gây suy giáp.
Bệnh Graves: bệnh tự miễn gây cường giáp.
dinh dưỡng liên quan đến sức khỏe tuyến giáp
1) I-ốt
Là nguyên liệu chính để tuyến giáp sản xuất hormone T3 và T4.
Nguồn thực phẩm giàu i-ốt: muối i-ốt, rong biển (nori, kelp, wakame), cá biển, tôm, sữa và sản phẩm từ sữa.
Lưu ý: thừa i-ốt cũng có thể gây rối loạn tuyến giáp, vì vậy nên dùng đủ – không quá nhiều.